#6 Sambryggs(s)øl

On oktober 20, 2015oktober 20, 2015 By dybingsUnder Brygging, Etikett, Oppskrift1 kommentar

Tid for brygging. Gjæringsskapet har stått tomt i ei heil veke, og det er ikkje innanfor! Denne gongen prøver eg meg på eit øl som kollegaer i Sambryggeriet har hatt stor suksess med. Så stor suksess at dei har blitt kommersielle. Dette settet, og fleire andre finn ein no på Vinbua på Moa.

Det er ikkje godt å vite kva avtale Knoll har fått for ølsetta sine, men rykta og ganglanget tilseier han har fått store rabattar i andre etasje.

Ikkje veit eg kva gutane snorta når dei fann på namnet Gypsumsnorter. Naturleg nok vart dette namnet alt for avansert for ein stakkars bygdegut, så eg enda på Sambryggs(s)øl.

Pretty in pink. Det er gutane i Sambryggeriet det.

For ein gong skuld brukte eg kameraet på telefonen ganske flittig for å dokumentere reisa frå korn til øl.

Det er ikkje noko juks i prosessen, og Djupdalsbrygg følgjer den tyske reinheitslova. Her nyttast berre malt, humle, gjær og vatn. Samt grøne joggesko.

Det er viktig å blande godt når ein tilset malt i vatnet. Om ein slurvar i meskinga vil ein ikkje få ut alt gjærbart sukker. Då endar ein med eit øl som får lågare alkoholprosent, noko som kan øydeleggje balansen i sluttproduktet.

Grainfatheren sirkulerer vørteret gjennom heile meskinga. Sjølve malten ligg i eit rør i midten med rist i toppen og botn.

Når meskinga er ferdig løftar ein opp innerrøyret og let det renne av. Når det nesten ikkje dryp lengre, kan ein trykke rista på toppen ned til den kviler på maltet. Då er det tid for skyljing av maltet. Formålet med skyljinga er å få ut siste gjærbare sukker, samt få det endelege volumet med væske før koking. Grainfather har laga ein snedig app. Denne bereknar mengd vatn til både mesking og skyljing, med utgangspunkt i frå mengda med malt. Veldig greitt for ei urøynd sjel.

Før kokning dannar det seg det seg ein del skum på toppen. Dette er viktig å røyre inn slik at det ikkje kokar over.

Det er i kokefasen ein tilset humla. Ulike typar blir tilsett for å gje både bitterheit og aroma. Tidspunktet det blir satt til i kokeprosessen er og viktig for å behalde balansen i ølet.

Sidan bryggeprosessen tek ein del timar, og ein god del av dette er dødtid, kan ein sørge for å vaske ting undervegs. Reinhald er som kjend særs viktig.

Elles så kan ein bruke tida til noko langt meir fornuftig. Smaksprøve.

Kolchen var godt drikkandes allereie, sjølv om den bør lagrast kaldt minst ein månad.

Mr Neslon har fått ein fantastisk klårleik, og den byrjar å modne som den skal. Skål!

Passe fullt ølleskap?

Dessverre kan ein ikkje berre drive med smaksprøving i solskinet. Når det er ferdig å koke, må ein gjere måling av OG. Her nyttar eg både eit hydrometer for øl, og eit refraktometer. På refraktometeret må ein rekne om verdien ein får i BRIX til OG. Dette gjer ein enkelt på Bryggekalkulatoren. Eg kjem som regel ut med en verdi som er ganske lik på begge målingane, og nyttar ofte middelverdien av desse målingane for OG verdien.

Det blei om lag 22 liter til gjæring.

Endelig er det liv i gjæringsskapet igjen.

Sambrygs(s)øl

Est Original Gravity: 1,060
Estimated Alcohol by Vol: 6 %
Batch Size: 45 liter
Bitterness: 35 IBUs
Est Color: 15 EBC

Malt
4,25 kg Pale Malt (6 EBC)
350 g münchenermalt, 25 EBC
400 g hvetemalt,
350 g pale crystal malt, 70 EBC

Humle
15 g Citra, pellets, 60 min.
15 g Cascade, pellets, 15 min.
15 g Citra, pellets, 15 min.
15 g Citra, pellets, 2 min.
15 g Cascade, pellets, 2 min.
10 g Amarillo, pellets, 2 min.
15 g Citra, pellets, tørrhumle fra dag 5
15 g Cascade, pellets, tørrhumle fra dag 5
10 g Amarillo, pellets, tørrhumle fra dag 5
Gjær: Safale US-05

#5 Krøll(sch) på tunga

On september 19, 2015september 19, 2015 By dybingsUnder Øltype, Brygging, Etikett, OppskriftKommenter innlegget

Kolsch

Av ein eller annan grunn finn eg Kolsch umogeleg å uttale. Det kjem både r, o og dobbelt l i uttalen? I eit forsøk på å lære kva det heiter tok eg det gamle skule trikset og skreiv ordet fleire gonger. Om det hjalp noko er ein annan sak. Namnet på øla gav seg i grunn sjølv. Krøll(sch) på tunga.

Oppskrift:

Forventa min OG: 1.050

Forventa FG: 1.012

Forventa IBU: 27.8

Batchvolum: 25 liter

Korn:

Pilsner Malt: 5.5kg (96%)

Munich Malt: 0,2 kg (4%)

Humle:

90min:

Hallertauer Mittelfruh 6,3 % 33 g

10 min:

Hallertauer Mittelfruh 6,3 % 15 g

5 min:

Hallertauer Mittelfruh 6,3 % 20 g

Gjær:

4 pakker White Labs WLP029-German Ale/Kolsch

Koking: 90 min

Mesking:

60 min: 65 grader

10 min: 75 grader

Gjæring: 14 dager på 18 grader

OG havnet litt over forventa, men sidan eg var litt over ein liter under forventa volum er ikkje det noko uventa.

Kölsch er ein øltype frå området rundt Køln. I motsetjing til mange lyse øl er Kölsch overgjæra (gjæring på rundt 20 grader), men den skal lagrast ved lav temperatur som annan lager etter gjæring. Ølet er lyst, gyllent og med mild bitterheit.

Etikettering

On september 17, 2015september 17, 2015 By dybingsUnder Etikett, GenereltKommenter innlegget

Etikettering, lim og mangel på etikette. Livet for ein ølbryggjar er sanneleg variert. No skal det seiast at det var med stor stoltheit at dei første to etikettane blei limde på.

Og med stor keisemd eg tok dei nest 73……….

Legg merke til at øla står trygt plassert under tredemølla. Her må det drikkast om ein skal få trimme skrotten. Eg gjekk sjølvsagt tom for lim når det var to etikettar att…

Når ein lagar mat så er det viktig å varme opp kokken. Når ein limar etikettar så er det viktig å halde limaren varm.

#4 Mr. Nelsons Fillecountry

On september 17, 2015september 27, 2015 By dybingsUnder Brygging, Etikett, OppskriftKommenter innlegget

«Jamen Pernille, da. Det er helt sant, æresord»

Kanskje Mr. Nelson sitt utbrot : «Dette er eit fillecountry» kom av at han ikkje hadde fått eit øl oppkalla etter seg? DjupdalsBrygg har sjølvsagt tenkt å gjere noko med det, og Mr. Nelsons Fillecountry er no til gjæring. Som Mr. Nelson er det sjølvsagt ein amerikanar, og vi håper at Tralle Tonetroll held seg unna dunken.

Ølet som bryggjast er ein APA (American Pale Ale) med Nelson humle i. OG kom ikkje heilt opp på det den skulle vere (1.056), men retta for litt større volum med vørter så vart det nok ikkje det heilt store avviket.

Oppskrift:

Forventa min OG: 1.059

Forventa FG: 1.014

Forventa IBU: 40.9

Batchvolum: 23 liter

Korn:

Belgian Pale Malt: 5.4kg (86%)

Wheat Malt: 0,5 kg (8%)

Amber Malt: 0,4 kg (6%)

Humle:

90min:

Australian Galaxy 15,0 % 14 g

15 min:

NZ Nelson Sauvin 12,5 % 23 g

5 min:

NZ Nelson Sauvin 12,5 % 23 g

Gjær:

2 pakker US-05 tørrgjær

Koking: 90 min

Mesking:

60 min: 65 grader

10 min: 75 grader

Gjæring: 14 dager på 18 grader

Etter to dunkar med julebrygg må eg seie at det lyse ølet såg særs lekkert ut i karet.

22.5 liter klart til gjæring.

Etikett:

Flasking av juleøl

On september 13, 2015september 13, 2015 By dybingsUnder Etikett, Flasking, GenereltKommenter innlegget

Då var det klart for flasking av juleøl. Nydelege mørke dråpar som er klar for eit liv i flaske.

Dessverre utvikla det seg raskt til eit skandalearrangement. Sidan FeilNotFound IPA’en hadde fått ei veke på flaske, var naturleg nok tolmoda vekk. Rutinert nok var ei flaske lagt på kjøl tidlegare på dag, og då var det klart for smaksprøve.

Sidan det berre var ei veke sidan flasking, var det usikkert om ølet var skikkelig karbonert. Ein skikkelig pssst når korka blei opna, gjorde all otte til skamme.

Og her var det verkeleg skandala byrja. Det var både anerkjennande nikk, god tone, ja til og med eit smil etter prøvesmaking. Slik laussleppt åtferd høyrer naturleg nok ikkje heime nokon stad på Sunnmøre, og eg må be om orsaking til naboane for denne framferda.

Heldigvis kom vi raskt ned på jorda igjen då heverten nesten hadde tømt karet med juleøl.

Med smaksprøven om bord, gjekk flasking og korking som ein leik. Snart hadde vi 40 smekre juleøl klare til lagring.

Litt urutinert antok underteikna at han hadde kjøpt in raude korkar(den gang ei), og sidan alt passar til blått (gjer det ikkje?) så blei det blå topp på juleøla. Kritikken har naturleg nok ikkje latt vente på seg. Sambryggeriet har allereie kalla det ei skandale, og eg lyt vel krype til Vinbua og skaffe raude korkar til Andre vers.

Etiketten blei i det minste juleraud.

Flasking av første brygg

On september 12, 2015september 12, 2015 By dybingsUnder Brygging, Etikett, FlaskingKommenter innlegget

Flaskedag. Første brygg. Kan det bli betre? Her var det klart for blondiner, lederhosen, bierstube musik og klirrande flasker. Nå hadde ikkje blondinene anledning (madammen og svigermor), lederhosen var til press og iPaden var utlada. Klirrande flasker derimot blei det. Nabo, Hans Eivind, erstatta blondinene, og med det var produksjonsrekka komplett.

Ølet er klart for å tappast over til bøtte med kran. 1,010 FG, som gir ABV på 5,9% i følgje Grainfather appen min.

Første trinn er å desinfisere alt. Flasketre med flaskevaskar er kjekt å ha i eit slikt tilfelle.

Flasketreet var snart fylt med nødvendig antall flasker.

Neste steg er å få ølet over i eit gjæringsbøtte med kran slik ein kan bruke ein flaskefyllar til sjølve flaskinga. Her er det viktig med hygiene i alle ledd, og StarSan blir brukt flittig på alle deler som skal i kontakt med ølet. Når ein startar å føre over ølet til den nye bøtta, tilset ein sukkerlake. (Ca 6 g pr liter øl.) Dette gir ei gjæring i flaska for å få karbonering av øla.

Når ein har fått over all den klare øla er det berre å starte flaskinga. Her er det greitt med ein skikkelig arbeidsbenk, men ein frå ÅRIM får duge i nauda.

Når ein er midt i tappinga så er det greitt å vere to. Ein til å fylle å ein til å korke. Hans Eivind korkar for harde livet. Hugs å desinfiser korkene og!

Mykje hardt arbeid gir klirrande resultat. Då skal desse kose seg i romtemperatur i 14 dagar før det er klart for prøvesmaking.

Etikett må ein sjølvsagt ha.