Og jula varer heilt til juli? Sommaren til no har stort sett inneheldt isbjørn som migrer sørover, frostskadde saggere som drar opp buksa og småfugl som fis snøfnugg. Game of Thrones allereie har konstatert at «Winter has come». Hadde Titanic sigla i år, hadde dei aldri sekt, for dei måtte hatt trippel isfjellvakt frå Sunnmørskysten. På ein slik ven sumardag, fann Djupdalsbrygg like godt fram nissehatten og starta på Juleøla.
Først skulle eg derimot lage ein Red Ale som eg har tenkt på lenge. Dessverre hadde ikkje den lokale butikken humlene eg trengde på lager, og gode råd var difor dyre. Det vil seie at det var dei eigentleg ikkje. Med PC og interwebs betalt av jobben, kom råda strøymande inn gratis, slik ein sunnmøring lika det. Eg har laga mykje pale ale i det siste, og difor hadde eg lyst å lage ein anne type øl. Porter eller staut var difor høgt oppe på lista, og eg enda på ein porter.
Noko av det vanskelegast med å lage øl er å finne eit godt namn, men for ein gong skuld var det mange gode alternativ. Den første tankerekka starta med at gjæra i oppskrifta er 007. Med andre ord James Bond gjær. Sidan eg enda med ei anna gjær, blei det ein mislykka James Bond. Mislykka James Bond er lik Austin Powers, men tanken på å ha Austin Powers på etiketten var ikkje heilt shagadelic.
Knoll frå Sambryggeriet er ei kreativ sjel. Sidan eg nyttar Nottingham gjær i ølet, og at eg stal oppskrifta frå dei som hadde mange, meinte han at namne gav seg sjølv. Eg er ikkje verre på det enn at det eg stal heile forslaget hans, og Robin Hood Porter blei namnet.
#14 Robin Hood Porter
No veit eg ikkje om Sheriffen frå Nottingham har hatt ein finger med i spelet her, men skandalene var som vanleg ikkje langt unna.
Eg har tidlegare skreve om Grainfather appen som leier ein gjennom bryggeprosessen. Denne er avhengig av at han som legg inn data ikkje er ein komplett idiot, men nokre gonger er som kjent problemet mellom stolen og tastaturet. Eg hadde aldri før nytta Malt Extract i eit brygg, og difor la eg det inn under korn i appen. Problemet med å legge det til her viste seg ikkje før alt vatnet var tilsett. Her trudde appen at det skulle vere 0,8 kg korn meir enn det var, og berekna vassmengd etter det. Sidan kornet trekk til seg ein del vatn må ein kompensere for dette, og difor starta eg med eit alt for høgt volum. Resultatet var at eg hadde nesten 30 liter når koken starta, noko som er to liter meir enn det burde vere.
Etter det byrja å koke hadde eg i malt ekstrakten. Denne såg ut til å klumpe seg, og i heimekunnskap lærde eg at da skulle ein røre. No var eg nok litt vel flink til å røre, for plutseleg kjende eg at filteret blei med rundt med skeia. Ikkje heilt som berekna. No er det ikkje IPA eg lager, men sjølv denne mengda humle kan lage problem for pumpa når filteret ikkje er på plass. Filteret var ikkje det einaste problemet eg hadde. Sidan det var for mykje væske i tanken så måtte eg forsøke å få opp OG. Eg hadde kjøpt ein 1 kilo ekstrakt, og no blei dette redninga. Dei siste 200 gramma blei tømt i, og dette gjorde at eg nærma meg forventa OG. Spenninga var no stor når eg starta pumpa, og sjølvsagt gjekk det ikkje lang tid før det var full stopp.
Heldigvis fekk eg blåst ut driten, og når pumpa starta igjen rann det som aldri før.
Det er viktig at ein har kontroll på temperaturen før ein har i gjæra. Er vørteret for varmt tek det livet av gjæra når den blir tømt i. Motstraumskjølaren gjer at temperaturen var perfekt når det gjekk i karet. Gjæra blei klargjort etter oppskrifta på pakken, og OG målt. Det enda på 1,064, noko som er nært opp til forventa OG. Ein god dose oksygen i dunken og så var det bare å sette tanken til gjæring.
25 liter til gjæring. Filteret låg å plaska fint nederst i dunken. Eg er litt spent på kva dei ekstra litera med vatn vil ha å seie for slutt produktet, men det får tida vise.
Oppskrift: Robin Hood Porter
Type: All Grain
Batch Size: 23,00 l
Boil Time: 80 min
Est Original Gravity: 1,066 SG
Est Final Gravity: 1,014 SG
Estimated Alcohol by Vol: 6,9 %
Bitterness: 33,6 IBUs
Est Color: 62,4 EBC
Grain:
4,50 kg Pale Malt (2 Row) UK (5,9 EBC) Grain 1 69,7 %
0,50 kg Caramel/Crystal Malt – 80L (157,6 EBC) Grain 2 7,7 %
0,30 kg Munich Malt – 10L (19,7 EBC) Grain 3 4,6 %
0,18 kg Black Malt (Thomas Fawcett) (1300,2 EBC) Grain 4 2,8 %
0,18 kg Chocolate Malt (886,5 EBC) Grain 5 2,8 %
Mash Steps:
60 min 67 dgr
10 min 78 dgr
Boil:
0,80 kg Light Dry Extract (15,8 EBC) Dry Extract 6 12,4 %
21,00 g Chinook [13,00 %] – Boil 60,0 min Hop 7 24,7 IBUs
32,00 g Northern Brewer [8,50 %] – Boil 10,0 min Hop 8 8,9 IBUs
Yeast:
White Labs #WLP007
Dry yeast alternative: Danstar Nottingham Ale Beer Yeast
Fermentation profile: 14 days at 20 dgr
Utvida kapasitet
Nokon har ein onkel i Amerika, andre har ein onkel i Stordal. Eg høyrer til i siste kategori, og min hadde eit stort kjøleskap til overs. Det er musikk i mine øyrer, og då tenker eg ikkje på trekkspelmusikk. Eg har fleire gonger måtte ta i bruk «gjæringsskapet» mitt til å kjøle øl, og kapasiteten har gjort det vanskeleg å lage mykje øl som skal lagrast lenge. Juleøl og porter er lagringsøl, og eit stort skap til gjer at eg ikkje vil ha problem med å få plass til alt i framtida. Ein bonus er at eg får kjørt ein dobbel runde brygging sidan det eine storskapet er tomt.
#15 Julefantasi, Tredje vers.
Sidan det er midt i juli er det ikkje vanskeleg å få julestemning på Sunnmøre. Temperaturen er om lag lik, og det same kan ein seie om nedbøren. Det einaste positive er vel at regnet ikkje kjem like vassrett som i desember? Denne gongen er oppskrifta litt annan enn den eg nytta i fjor, men sidan Julefantasi er eit potpurri av ulike julesongar, føler eg at eg er innanfor sjangeren med namnet.
For ein gong skuld gjekk både mesking og koking etter planen, sjølv med nesten 7 kg korn til mesking. Litt kjedelig eigentleg.
OG på 1,070 gjev forhåpentlegvis eit sterkt og balansert øl. Smaking på vørter er ikkje alltid noko stor oppleving, men akkurat dette smakte faktisk godt. Ein får håpe at det kan gje eit godt sluttresultat? Som ein ser køyrer Djupdalsbrygg «Orange is the new white» stilen.
På denne batchen prøvde eg ein ny type gjær. Siden eg ikkje har det som skal til for å lage vanlige startere for våt gjær, er «Smack pack» ein veldig fin måte å få tilgang til enkelte gjærtyper som ikkje finnest som tørrgjær.
Som ein ser av bilete, blei det 23 liter juleøl til gjæring. Det kjedelige er at det no er 4 månader til den er klar til drikking.
Oppskrift: Julefantasi, Tredje vers
Type: All Grain
Batch Size: 23,00 l
Mash Step 1: 60 min 67 dgr
Mash Out: 10 min 75 dgr
Boil Time: 80 min
Est Original Gravity: 1,069 SG
Est Final Gravity: 1,016 SG
Estimated Alcohol by Vol: 7,0 %
Bitterness: 29,6 IBUs
Est Color: 25,7 EBC
Yeast:
Wyeast 1318 London Ale III
Dry yeast alternative: Danstar Nottingham Ale Beer Yeast
Grain:
6,44 kg Pale Malt, Maris Otter (5,9 EBC) Grain 1 93,3 %
0,28 kg Caramel/Crystal Malt – 80L (157,6 EBC) Grain 2 4,0 %
0,14 kg Caramel/Crystal Malt -120L (236,4 EBC) Grain 3 2,0 %
0,05 kg Roasted Barley (591,0 EBC) Grain 4 0,7 %
Hops:
29 g Northern Brewer [10,50 %] – Boil 75,0 min Hop 5 28,0 IBUs
18 g Fuggle [5,00 %] – Boil 5,0 min Hop 6 1,6 IBUs
Fermentation profile: 14 days at 19 dgr
Storage: 3 months at 10 dgr
DjupdalsBrygg 
